Wczoraj na cmentarzu Parafii NMP i św. Bartłomieja odbyła się, zorganizowana przez katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej uroczystość nadania znaku pamięci “Tobie Polsko” grobowi śp. Klary i Jana Przybyłków. W wydarzeniu brali udział Komendant Miejski Policji w Piekarach Śląskich insp. Paweł Dratwiński oraz Sława Umińska-Duraj – Prezydent Piekar Śląskich.

Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci, opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach, rozpoczęła się 5 lipca 2021 r. w dzień setnej rocznicy zakończenia III Powstania Śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”.

Śp. Jan Przybyłek (urodzony 20.01.1894 r. – zmarł 6.05.1965 r.) był jednym z najważniejszych organizatorów Polskiej Organizacji Wojskowej na powiat bytomski, kluczborski, strzelecko opolski, lubliniecki i oleski. Zastępca naczelnika Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Piekarach Wielkich. Śp. Jan Przybyłek był też jednym z dowódców POW, który podpisał rozkaż do wybuchu I Powstania Śląskiego. Jeden z założycieli Związku Powstańców Śląskich. Brał udział we wszystkich trzech powstaniach śląskich. W pierwszym zdobywał Piekary oraz Szarlej. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Walecznym, Śląskim Krzyżem Waleczności 1 klasy, Krzyżem POW oraz Gwiazdą Górnośląską.

Śp. Klara Przybyłek (urodzona 9.08.1899 r. – zmarła 27.01.1979 r.) była żoną Jana Przybyłka. Członkini i kierowniczka oddziałów żeńskich w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” w Piekarach Wielkich. Współtworzyła POW na powiat bytomski. Pomagała przy kursach żeńskich: łączniczek, kurierek i sanitariuszek współtworząc pierwsze pierwsze kadry Polskiego Czerwonego Krzyża na tym terenie oraz pierwsze żeńskie oddziały sanitarne przy POW na Śląsku. Współtworzyła w swoim rodzinnym domu główny punkt werbunkowy do I Pułku Strzelców Bytomskich. W roku 1919 pełniła rolę kurierki i łączniczki z powiatami północnymi na Śląsku. Została mianowana kierowniczką ekspozytury wywiadowczej Oddziału II przy głównym dowództwie POW. Odznaczona Krzyżem Niepodległości oraz Śląską Wstęgą Zasługi i Waleczności.

W uroczystości brały udział poczty sztandarowe: Miasta Piekary Śląskie, Komendy Miejskiej Policji w Piekarach Śląskich oraz Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Piekarach Śląskich wraz z komendantami policji – insp. Pawłem Dratwińskim, straży pożarnej – bryg. Tomaszem Dziechciarzem, straży miejskiej – Wojciechem Golasińskim oraz hufca ZHPphm. Grzegorzem Ociepką. W nadaniu znaku pamięci uczestniczyła też młodzież z klasy mundurowej Zespołu Szkół nr 1. Modlitwę za zmarłych zmówił ks. kanonik Piotr Brząkalik.

Akcja ma na celu uhonorowanie powstańców śląskich, którzy spoczywają na terenie cmentarzy w kraju, a także pokazać lokalnym społecznościom groby tych, którzy w latach 1919-1921 przelewali krew za powrót Górnego Śląska do Polski.

Inicjatorami odznaczenia grobu jest Piekarski Werk, w osobach Karola Chwastka oraz Leszka Bensza.

 

Źródło: Urząd Miasta Piekary Śląskie

  • Uczestnicy uroczystości podczas nadania znaku pamięci "Tobie Polsko"
  • Przedstawiciel Instytutu Pamięci Narodowej podczas uroczystości na cmentarzu
  • Przedstawiciele służb mundurowych podczas składania wiązanek na grobie
  • Pani Prezydent Miasta Piekary Śląskie wraz z Komendantem Straży Miejskiej przed grobem
  • Komendant Miejski Policji w Piekarach Śląskich oraz Państwowej Straży Pożarnej w Piekarach Śląskich oddają honor przed grobem
  • Uczestnicy uroczystości na cmentarzu
  • Pani prezydent podczas przemowy na cmentarzu przed grobem
  • Teczka Instytutu Pamięci Narodowej
  • Grób uhonorowany tabliczką "Tobie Polsko"